Het spiraalmodel van Korthagen is een systeem waarmee je structureel en systematisch terug kunt kijken op jouw eigen handelen in een bepaalde situatie. Het model helpt je om stapsgewijs verdiepend te reflecteren en te leren van jouw keuzes.
Werkvorm
Spiraalmodel van Korthagen
- Doel van activiteit
-
- Reflecteren
- Metacognitie bevorderen
- Aantal studenten
-
- Kleine groep
- Medium groep
- Grote groep
- Tijdsduur
-
- < 10 minuten
- < 30 minuten
- < 60 minuten
- Lesfases
-
- Tijdens de les
- Synchroon
-
- Synchroon
- Voorbereidingstijd
-
- < 30 minuten
Een systeem waarmee je structureel en systematisch terug kunt kijken op jouw eigen handelen.
Alleen het doorlopen van de reflectiecyclus is niet genoeg om je professioneel te ontwikkelen. Aandacht voor de onderstaande perspectieven leidt tot concrete aanwijzingen voor wat jij in je handelen kunt veranderen.
Om goed te reflecteren is het nodig dat jij als professional stilstaat bij wat er in je omgaat, oftewel subjectieve reflectie.
Bij reflectie is het belangrijk dat het geen kunstmatig ‘kunstje’ wordt wat een een aantal maal doet door enken de stappen te doorlopen. Het is belangrijk dat je leert kijken vanuit verschillende perspectieven en van daaruit alternatieven kan formuleren. Om goed te kunnen reflecteren is het belangrijk dat je stil staat bij:
- denken
- voelen
- willen (idealen en behoeften)
Stappenplan:
1. Handelen en ervaring
Wat wil ik bereiken? Waar wil ik op letten? Wat zal ik uitproberen?
2. Terugblikken
Wat is er gebeurd?
3. Bewustwording van essentiële aspecten
Wat vond ik in fase 1 en 2 belangrijk?
4. Alternatieven ontwikkelen en daaruit kiezen
Tot welke voornemens en leerwensen leidt dat?
5. Uitproberen
Deze fase is de start voor een nieuwe reflectiecyclus.
Voorwaarden voor een gewenst resultaat:
- Studenten moet een veilig klimaat geboden waarin zij zich vrij genoeg voelen om zich deels kwetsbaar op te stellen en daadwerkelijk te kijken naar hun eigen handelen.
- Reflectie moet geen ‘kunstje’ worden maar gaan over een authentieke (beroeps-)situatie. Studenten moeten goed meegenomen worden in het nut van reflectie en wat hen kan opbrengen.
Geadviseerde tools:
- Brightspace kan gebruikt worden om het reflectieschema klaar te zetten voor studenten of hen voor de les een situatie te laten beschrijven. Deze kan ingeleverd worden in BS.
- Feedback Fruits: Peer feedback kan ingezet worden om studenten elkaars reflectie te laten lezen en eventueel van feedback te voorzien.
Meer weten?
Reflectiemodellen van Korthagen | Nederlands Jeugdinstituut (nji.nl)
Reflectie en kernreflectie – Korthagen
Korthagen, F., & Nuijten, E. (2019) De kracht van reflectie. Boom: Amsterdam.
